بررسی تحلیلی مصادیق نوآوری های تربیتی و آموزشی در قرآن کریم ‏

Authors

محمد حسین مردانی

علیرضا یوزباشی

محمد نوروزی

abstract

در این مقاله تلاش شده است سه محور از مصادیق نوآوری های تربیتی و آموزشی در قرآن کریم و مصادیق عینی آن ها، با نگاهی تحلیلی مورد بررسی قرار گیرد. در این پژوهش به منظور گردآوری داده های لازم، کلیه اسناد و مدارک موجود و مرتبط با موضوع حاضر با استفاده از فرم گردآوری داده ها جمع آوری و با شیوه کیفی  مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. عمده ترین یافته ها بیانگر آن است که: از جمله مقایسه های نوآورانه قرآن می توان به مقایسه مظاهر «حق» و «باطل» در داستان های نوآورانه قرآن و مقایسه حالات افراد با یکدیگر در شرایط گوناگون اشاره کرد که از نظر تربیتی می توان علل کارآمدی و ناکارآمدی، موفقیت و شکست آن ها را به خوبی مورد تجزیه و تحلیل قرار داد. همچنین از جمله تمثیل های نوآورانه قرآن می توان به داستان همسر نوح و لوط به عنوان مثالی برای کافران و داستان همسر فرعون و مریم به عنوان مثالی برای افراد با ایمان اشاره کرد. قرآن کریم با تمثیل های نوآورانه در خصوص تاریخ گذشتگان و داستان های اقوام و انسان های پیشین، نکاتی را متذکر می گردد که از نظر تربیتی بهترین منبع برای آموزش و تربیت افراد است. از جمله روش های نوآورانه قرآن برای جلب توجه نیز؛ حرکات معما گونه مرّبی، استفاده از تعابیر جالب توجه، ایجاد تغییر در سبک بیان و ذکر خلاصه و نتیجه داستان قبل از طرح آن می باشد که تحلیل آن ها، هدایتگر انسان ها در ابعاد گوناگون، خصوصاً تربیتی و آموزشی است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مصادیق نوآوری های تربیتی در قرآن (در محورهای مقایسه، تمثیل و شیوه جلب توجّه)

نگاهی اجمالی به قرآن کریم مبّین آن است که سراسر آیات قرآن سرشار از نوآوری و ابداع نکات هدایت بخش است. بنابراین، بر هر انسان مسلمان فرض است که با تأسّی به قرآن، درس های خلاّقیّت و نوآوری های تربیتی آن را فراگیرد و آنها را برای شکوفایی امّت واحد اسلام به کار بندد. هدف اصلی این مقاله پژوهشی، تبیین و نشان دادن مصادیق نوآوری های تربیتی در قرآن در سه محور مقایسه، تمثیل و شیوه جلب توجّه است و هدف متفرّع از آ...

full text

بررسی شاخصه های نوآوری از دیدگاه قرآن کریم

ثمرات نو آوری نسیم حیات بخشی است که اگر در پیکر جامعه جریان یابد، سبب ماندگاری و پویایی آن می شود. نو آوری پیش در امد توسعه و تعالی یک جامعه است.     در نگرش قرآنی  انسان موجودی فراتر از سایر موجودات است، که اسماء الهی به صورت ظرفیت هایی بالقوه در ذات وی سرشته شده و قابلیت آن را دارد تا پس از طی فرآیندی تلاشمند، ظهور توانمندی های درونی اش را به نظاره بنشیند. آیین اسلام که بنیادی ترین مفاهیم و ا...

full text

ارزش بنیادین در نظام تربیتی قرآن کریم

«ارزش‌شناسی» یکی از موضوعات مهم فلسفه تعلیم و تربیت است که به روش تعقلی و استدلالی، یا بر اساس عقل و یا بر اساس عقل مستفاد از وحی در فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد. در این نوشتار، نقش توحید در ارزش‌شناسی فلسفه تعلیم و تربیت بر اساس آموزه‌های قرآن کریم مورد بررسی قرار گرفته است. نویسنده معتقد است بر اساس آیات قرآن کریم، تنها اعمال متقین در دایره ارزش قرار می‌گیرد و حد ن...

full text

نشوز؛ مصادیق و شیوه‌های برخورد با آن در قرآن کریم

چکیده   یکی از آفت‌ها و آسیب‌هایی که در عرصه زندگی مشترک ، برای زن و مرد بروز می‌کند و بنیان خانواده را با بحران‌هایی جدی رو به رو می‌سازد، پدیده " نشوز" است. در آیات 34 و 128 سوره مبارکه نساء، ضمن اشاره به این آفت اجتماعی، چگونگی درمان یا رویارویی با آن به تناسب جایگاه و نقشی که هر یک از زن و مرد در فرایند ازدواج دارند، مطرح گردیده است. تفاوت شیوه برخورد با نشوز زن و مرد در آیات یاد شده از جمل...

full text

روش تربیتی مقایسه‌ای در قرآن کریم

روش تربیتی مقایسه‌ای از پرکاربردترین روش‌های تربیت در قرآن کریم است. در این روش مربی نخست به بیان تقابل دو موضوع متضاد و ذکر نتایج آن می‌پردازد و در مرحله بعد، به مقایسه دو طرف تقابل می‌پردازد و با مراجعه به دیگر آیات مشابه تبیین دقیقی از دو طرفِ موضوع ارائه کرده، زمینه سنجش و انتخابِ آگاهانه و آزادانه را برای متربیان فراهم می‌کند. این پژوهش با بررسی آیات تقابلی قرآن مانند توحید و شرک، فجور و تقو...

full text

دلالت‌های تربیتی معناشناسی «قلب» در قرآن کریم

عناصر تربیت اعم از اهداف، اصول، روش‌ها، عوامل و موانع تربیت به چیستی انسان، بازگشت دارد. شرط اولیه و اساس در اتقان یافته‌ها پیرامون چیستی انسان و ساختار وجودی او، بهره‌مندی از منابع علمی موثق است. در میان منابع موجود، اتکای به قرآن به‌عنوان منبع اصیل، قطعی‌الدلاله و قطعی‌الصدور، انکارناپذیر است. به‌ویژه آنکه این متن مقدس، رسالت خود و رسول را هدایت و تربیت بشر معرفی کرده است. این مقاله در راستای...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مطالعات قرآن و حدیث

Publisher: دانشگاه امام صادق (علیه السلام)

ISSN

volume 3

issue 6 2013

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023